Przeziębienia oraz infekcje zbierają rokrocznie obfite żniwa wśród Polaków. Odporność organizmu ma na celu obronę przed patogenami, takimi jak bakterie, wirusy czy drobnoustroje chorobotwórcze. Wiele osób kierując się przekazem płynącym z reklam telewizyjnych wybiera leczenie objawowe, na które składa się leczenie farmakologiczne. W niektórych przypadkach jest to konieczne, jednak lepiej zapobiegać niż leczyć. W artykule poruszono temat wzmacniania odporności w sposób naturalny.

Dlaczego ciągle choruje?

Bakterie oraz wirusy stanowią zagrożenie dla organizmu człowieka, przede wszystkim przy osłabionej odporności. Przy niedoborowej diecie, braku regeneracji i ciągłym stresie można odczuć jej znaczący spadek. Często nie zdajemy sobie sprawy, iż takie czynniki jak brak odpowiedniej ilości i jakości snu, czy niewłaściwie zbilansowany jadłospis mogą wpływać na zaburzenie pracy naszego układu immunologicznego. Współczesny wysoko przetworzony model diety, charakteryzujący się małą podażą witamin i minerałów oraz błonnika nie sprzyja wzmocnieniu odporności. Niejednokrotnie brak dbania o dietę prowadzi do niedoboru kluczowych składników odżywczych, co między innymi wpływa na regulację funkcji odpornościowych.

Filary dotyczące naturalnego wsparcia odporności

Pod kątem zwiększania odporności istotnymi substancjami pochodzenia roślinnego, spośród składników diety są: polisacharydy, flawonoidy, polifenole, garbniki, laktony i wiele innych. Wykorzystywane są one w biosyntezie komórek odpornościowych. W dbaniu o dobrą kondycję organizmu, należy dostarczać z dietą znacznych ilości antyoksydantów. Warto zwyczajnie sięgać po dużą ilość sezonowych warzyw i owoców: 4-5 porcji warzyw i 1-2 porcje owoców dziennie. Dodatkowo jadłospis powinien być bogaty w kwasy tłuszczowe omega-3, imbir, czosnek, kiszonki oraz błonnik – co ma ogromny wkład w zachowanie odpowiednich funkcji naszego układu odpornościowego. Ponadto dobrym pomysłem jest wspieranie jego pracy przyprawami przeciwzapalnymi: kurkumą, imbirem, cynamonem.

W diecie postaw na takie produkty jak:

• Miód i produkty pszczele – w przypadku infekcji stosowanie miodu daje świetne efekty, szczególnie na początku choroby. Podczas stosowania tych produktów ustępują bóle gardła, chrypka czy spada podwyższona temperatura ciała.
• Czarny bez – ma właściwości przeciwwirusowe i immunomodulacyjne. Kwiaty czarnego bzu, używane są jako środek napotny i przeciwgorączkowy.
• Aronia – jej owocom przypisuje się działanie hepatoprotekcyjne, przeciwzapalne, przeciwwirusowe i antybakteryjne. Dodatkowo zawierają wiele witamin (prowitamina A, B, C, PP, E) i składników mineralnych (Cu, Mn, Ca, Fe). Najczęściej spotykaną formą aronii jest sok.
• Kiszonki - warto wspierać się produktami fermentowanymi. W powszechnie spożywanych kiszonkach znajdują się bakterie kwasu mlekowego. Bakterie fermentacji mlekowej zapewniają ochronę przed chorobotwórczymi bakteriami i stymulują działanie układu odpornościowego. Naturalnym źródłem bakterii potencjalnie probiotycznych jest żywność fermentowana jak: jogurt czy kefir, kiszonki np. ogórki, kapusta i oliwki.

Napoje wzmacniające odporność

W ramach wzmocnienia naszej naturalnej ochrony, warto przyrządzać napoje z najbardziej znanych substancji o działaniu wzmacniającym odporność.

Imbir jest rośliną leczniczą stosowaną na całym świecie już od starożytności. Zawiera wiele substancji biologicznie aktywnych, wspierających odporność.

Przepis na napar z imbiru

Składniki:
• 500 ml wody,
• 50 g obranego i pokrojonego w cienkie plasterki imbiru,
• 3 strączki kardamonu,
• miód,
• sok z cytryny,
• 3 goździki.

Wykonanie:
1. Imbir należy umyć, obrać ze skórki za pomocą małej łyżeczki i kroić na jak najcieńsze plasterki.
2. Dodać przyprawy, zalać wodą.
3. Doprowadzić do wrzenia, zmniejszyć ogień i gotować 15 minut pod przykryciem. Odcedzić.
4. Imbirowy napar trzymać w szczelnie zamykanej butelce lub słoiku.
5. Przed podaniem podgrzać napar, dodać łyżeczkę miodu oraz kilka kropel soku z cytryny.

Czosnek jest jedną z najstarszych roślin o właściwościach prozdrowotnych, uprawianych przez człowieka. Wykazuje silne działanie bakteriobójcze, stymuluje układ immunologiczny i ma właściwości przeciwutleniające.

Przepis na syrop z czosnku

Składniki:
• 1 główka czosnku,
• sok wyciśnięty z 1 cytryny,
• 3 łyżki miodu,
• 0,5 szklanki przegotowanej i ostudzonej wody.

Wykonanie:
1. Czosnek obrać i zmiażdżyć, dodać sok z cytryny, miód i przegotowaną, ostudzoną wodę.
2. Następnie odstawić w ciemne i chłodne miejsce na dwie doby.
3. Po upływie tego czasu przecedzić przez gazę, a syrop wlać do szklanego, zakręcanego pojemnika (np. słoika) i przechować w lodówce.
Dla osób, które nie tolerują aromatu czosnku, aby zneutralizować jego nieprzyjemny zapach, można dodać świeżą natkę pietruszki, tymianek czy miętę. Na rynku można znaleźć również wiele suplementów posiadających go w składzie. Preparaty z czosnkiem powinny zawierać dzienną dawkę równą 6–10 mg alliiny, która odpowiada 3–5 mg allicyny, zazwyczaj zawartej w jednym lub dwóch ząbkach czosnku.

Odporność pochodzi z brzucha

Nie bez przyczyny powiedzenie to jest tak popularne. Tkanka limfatyczna występująca w obrębie przewodu pokarmowego (GALT) stanowi blisko 80% całej naszej odporności. W stymulowaniu jej bierze udział mikroflora jelitowa, dlatego powinniśmy dbać o jej dobrą kondycję. Okazuje się, że stosowanie probiotyków może wspomóc pracę układu immunologicznego. Korzystna może się tu okazać pulsacyjna suplementacja.

Probiotyki to żywe drobnoustroje, które podane w odpowiedniej ilości wywierają korzystny wpływ na układ pokarmowy oraz zdrowie gospodarza. Bakterie probiotyczne w znaczny sposób stymulują i wspomagają prawidłowe działanie układu odpornościowego, w tym szczególnie GALT. Efekt immunomodulacyjny probiotyków jest zależny od zastosowanego szczepu. Do produktów monoszczepowych zwiększających naszą odporność, zaliczamy między innymi: L. rhamnosus GG ATCC 53103, S. salivarius K12. Wśród produktów wieloszczepowych najlepiej będzie zastosować bogatą mieszankę bakterii z rodziny Bifidobacterium. W celu dobrania odpowiednich probiotyków warto zwrócić się do specjalisty. Niezbędne do prawidłowego odżywienia bakterii probiotycznych są prebiotyki. Są to składniki pokarmowe, które nie podlegają procesowi trawienia w przewodzie pokarmowym oraz selektywnie indukują aktywność i wzrost korzystnej dla organizmu mikrobioty jelitowej. Najpopularniejszymi prebiotykami są fruktooligosacharydy (FOS). Znajdziemy je w szparagach, czosnku, cykorii czy cebuli. Regularne przyjmowanie prebiotyków, takich jak FOS czy inulina, poprawia funkcje fizjologiczne, wpływa na odżywienie mikrobioty jelitowej, perystaltykę jelit oraz promuje rozwój prawidłowej odpowiedzi immunologicznej.

Jakie witaminy i minerały?

Do witamin wzmacniających naszą odporność należą: A, E, B6, C, D.

Witamina D - każda komórka ludzkiego ciała posiada dedykowany dla niej receptor, a jej działanie w organizmie jest znacznie szersze niż dotychczas uważano. Największe jej ilości syntetyzowane są w skórze, po ekspozycji na promieniowanie słoneczne. W naszej szerokości geograficznej synteza witaminy D w okresie od października do marca jest bardzo utrudniona. Dostępna jest ona także w produktach żywnościowych, takich jak tłuste ryby i żółtka jaj. Jednak ilość tej witaminy jaką możemy przyjąć wraz z dietą jest niewystarczająca do utrzymania jej prawidłowego poziomu. W związku z tym, aby dostarczyć jej odpowiednie ilości należy wprowadzić suplementacje, w oparciu o wynik badania z krwi 25(OH)D3.

Witamina C - wpływa na zwiększenie aktywności komórek odpornościowych, więc jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego. Do głównych jej źródeł należą produkty roślinne – owoce i warzywa: maliny, truskawki, czarna i czerwona porzeczka, owoce cytrusowe, papryka czerwona, brokuły, kapusta czy natka pietruszki. Z powodzeniem możemy dostarczyć jej wraz z dietą, bez konieczności włączania suplementów. Suplementacja terapeutyczna witaminą C w ilości około 1g/d może skracać przeziębienie o niecałe pół dnia (efekt odrobinę lepszy u dzieci) oraz łagodzić jego objawy jednie o około 12%.

Cynk – według badań suplementacja cynkiem do ssania może skracać przeziębienie o 33%, czyli aż o 3 dni. Zaraz po wystąpieniu przeziębienia zaleca się przyjmowanie 75-100mg/d cynku, w kilku mniejszych dawkach (po 10-20mg). Istotne jest, aby suplement zawierał odpowiednią formę cynku (glukonian lub octan).